Krańcówki, czyli czujniki górnego położenia w podnośnikach

Czujniki górnego położenia kosza są niezbędnym elementem odpowiedzialnym właściwą pracę podnośników, zwłaszcza tych wykorzystywanych w budownictwie, przemyśle, branży instalacyjnej, czy usługach. W tym artykule opowiemy o ich funkcjonowaniu, rodzajach zbliżeniówek/krańcówek, zastosowaniach w podnośnikach. Przyjrzymy się także kwestiom związanym z bezpieczeństwem oraz utrzymaniem wyłączników krańcowych w sprzęcie podnośnikowym.

Ze wpisu dowiesz się:

• Czym jest i do czego służy krańcówka w podnośniku
• Jaką funkcje pełnią czujniki górnego położenia
• Jakie są rodzaje czujników krańcowych i jak one działają
• Jak producenci podnośników dobierają czujniki
• Jak i kiedy serwisować czujniki górnego położenia
• Czy możesz samodzielnie wymienić krańcówkę

Co to jest czujnik górnego położenia kosza?

Czujnik górnego położenia kosza to inaczej krańcówka, wyłącznik krańcowy lub zbliżeniówka (czujnik zbliżeniowy). Jest to jedno z najważniejszych urządzeń, jeśli chodzi o bezpieczeństwo pracy na podnośniku. Czujniki krańcowe montowane w podnośnikach i mają na celu wykrywanie osiągnięcia przez kosz maksymalnej wysokości pracy/rozłożenia ramion. Działa na zasadzie przekazywania sygnału do układu sterowania podnośnika, który w odpowiedzi zatrzymuje jego ruch oraz blokuje możliwość dalszych ruchów w niepożądanym kierunku.

Zdjęcia krańcówek w podnośnikach

Po co czujniki górnego położenia w podnośnikach?

Czujniki górnego położenia kosza w podnośnikach pełnią kilka ważnych funkcji, które przyczyniają się do zwiększenia bezpieczeństwa oraz efektywności pracy na wysokości. Główne powody, dla których stosuje się czujniki krańcowe to:

1. Bezpieczeństwo operatora: Czujniki te pomagają zapobiegać przypadkom przekroczenia dopuszczalnej wysokości pracy, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji dla operatora podnośnika.
2. Ochrona sprzętu: Kontrolując górne położenie kosza, czujniki zapobiegają uszkodzeniom sprzętu spowodowanym przez przeciążenie czy nadmierne wysunięcie wysięgnika.
3. Poprawa wydajności pracy: Dzięki monitorowaniu wysokości pracy, operator może lepiej kontrolować swoje działania, co pozytywnie wpływa na efektywność pracy.
4. Zgodność z przepisami: W wielu przypadkach stosowanie czujników górnego położenia kosza jest wymagane przez przepisy bezpieczeństwa oraz normy techniczne dotyczące podnośników.

W związku z tym stosowanie czujników górnego położenia kosza w podnośnikach jest istotne ze względu na bezpieczeństwo, ochronę sprzętu, poprawę wydajności pracy oraz zgodność z obowiązującymi przepisami.

Rodzaje krańcówek

Czujniki górnego położenia kosza można podzielić na kilka rodzajów, w zależności od zasady ich działania. Najpopularniejsze z nich to:

• Elektromechaniczne — czujniki elektromechaniczne działają na zasadzie styków, które zamykają się, gdy kosz osiąga maksymalną wysokość pracy. Połączenie styków poprzez dociśnięcie dźwigni (np. na rolce) powoduje przekazanie sygnału do układu sterowania podnośnika, który zatrzymuje ruch podnośnika. Krańcówki te są najczęściej wykorzystywane w podnośnikach.
• Optyczne — czujniki optyczne działają na zasadzie przerywania wiązki światła przez kosz podnośnika, gdy osiągnie on górne położenie. Układ optyczny składa się z nadajnika i odbiornika, a sygnał z odbiornika jest przekazywany do układu sterowania podnośnika.
• Magnetyczne — czujniki magnetyczne wykorzystują pole magnetyczne generowane przez magnes umieszczony na koszu podnośnika. Gdy kosz osiąga górne położenie, magnes oddziałuje z czujnikiem, który wysyła sygnał do układu sterowania podnośnika.
• Ultrasoniczne — czujniki ultrasoniczne działają na zasadzie pomiaru odległości przy użyciu fal ultradźwiękowych. Gdy kosz osiąga maksymalną wysokość pracy, odległość między czujnikiem a koszem zmienia się, co powoduje wysłanie sygnału do układu sterowania podnośnika.

Zastosowania czujników krańcowych

Czujniki górnego położenia kosza stosowane są w różnych typach podnośników, takich jak:

1. Podnośniki koszowe samojezdne — to najczęściej kojarzony typ podnośników, który wykorzystuje się w pracach na wysokości przy montażach reklam lub przy utrzymaniu terenów zielonych.
2. Podesty ruchome wolnobieżne — w podnośnikach teleskopowych, teleskopowo-przegubowych, nożycowych, masztowych stosowanych m.in. w budownictwie i branży instalacyjnej (dostępnych w naszej ofercie).
3. Podnośnikach kolumnowych — wykorzystywanych w warsztatach samochodowych.
4. Innych wielu innych urządzeniach dźwignicowych oraz urządzeniach automatyki przemysłowej.

Funkcjonowanie czujników krańcowych

Czujniki górnego położenia kosza działają na zasadzie wykrywania osiągnięcia przez kosz maksymalnej wysokości pracy. Wykrycie to następuje na różne sposoby, w zależności od rodzaju czujnika. Po przekazaniu sygnału do układu sterowania podnośnika maszyna zatrzymuje ruch, co zapewnia bezpieczeństwo operatora oraz ochronę sprzętu przed uszkodzeniem.

Wybór odpowiedniego czujnika

Za wybór odpowiednich czujników, na etapie projektowania maszyn odpowiadają producenci podnośników. Przy wyborze czujnika górnego położenia kosza biorą oni pod uwagę kilka kryteriów.

Kryteria wyboru czujników krańcowych

1. Rodzaj podnośnika — różne typy podnośników wymagają różnych rodzajów czujników, producenci muszą dopasować czujnik do konkretnego zastosowania i maszyny.
2. Warunki pracy — niektóre czujniki są bardziej odporne na działanie czynników atmosferycznych, co jest szczególnie istotne w przypadku pracy w warunkach budowlanych i na zewnątrz.
3. Zakres pomiarowy — każdorazowo dobiera się czujnik o odpowiednim zakresie pomiarowym, dostosowanym do wysokości pracy urządzenia.
4. Dokładność i czułość pomiaru — im większa dokładność pomiaru i czułość krańcówki, tym lepiej i precyzyjniej czujnik będzie działał.

WAŻNE: W przypadku renomowanych producentów podnośników, czujniki krańcowe spełniają najwyższe standardy zarówno pod kątem konstrukcji, odporności, jak i żywotności. Jako że jest to jednak element newralgiczny, należy systematycznie kontrolować jego stan.

Instalacja, serwisowanie i wymiana czujników w podnośnikach koszowych

Instalacja czujnika górnego położenia kosza powinna być przeprowadzona przez wykwalifikowanego technika, aby zapewnić prawidłowe działanie urządzenia oraz bezpieczeństwo pracy. Warto również pamiętać o regularnej kontroli i konserwacji czujnika, aby utrzymać jego sprawność na odpowiednim poziomie.

Konserwacja i utrzymanie czujników

Aby zapewnić prawidłowe działanie czujników górnego położenia kosza, ważne jest przeprowadzanie regularnych przeglądów i konserwacji. Czujniki krańcowe w ramach serwisu powinny być sprawdzane pod kątem zużycia, uszkodzeń oraz zanieczyszczeń, które mogłyby wpłynąć na ich pracę.

Diagnostyka i naprawa

W przypadku awarii czujnika górnego położenia kosza należy skontaktować się z serwisem lub wykwalifikowanym technikiem, który przeprowadzi diagnostykę i ewentualną naprawę/wymianę. Czujniki krańcowe są zabezpieczone plombami przez producentów, a w przypadku awarii rekomenduje się ich wymianę. Niezależne naprawy mogą prowadzić do uszkodzenia czujnika lub podnośnika, co może negatywnie wpłynąć na bezpieczeństwo pracy.

Podsumowanie

Czujniki górnego położenia kosza są kluczowym elementem wielu podnośników, które mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa pracy na wysokości. Wybierając odpowiedni czujnik, warto wziąć pod uwagę rodzaj podnośnika, warunki pracy, zakres pomiarowy oraz cenę. Regularne przeglądy i konserwacja czujników są niezbędne, aby zapewnić ich prawidłowe działanie oraz długą żywotność.

FAQ

1. Jak często powinien być przeprowadzany przegląd czujników górnego położenia kosza?
   Zaleca się przeprowadzanie przeglądów co najmniej raz w roku, ale częstotliwość może zależeć od warunków pracy i zaleceń producenta podnośnika.
2. Czy mogę samodzielnie zainstalować czujnik górnego położenia kosza?
   Nie. Instalacja czujnika powinna być przeprowadzona przez wykwalifikowanego technika z uprawnieniami UDT, aby zapewnić prawidłowe działanie urządzenia oraz bezpieczeństwo pracy.
3. Jakie są najważniejsze kryteria wyboru czujnika górnego położenia kosza?
   Rodzaj podnośnika, warunki pracy, zakres pomiarowy, dokładność pomiaru.
4. Czy czujniki górnego położenia koszy stosowane w podnośnikach są odporne na działanie czynników atmosferycznych?
   Tak, czujniki stosowane w podnośnikach ze względu na specyfikę pracy, muszą być odporne na działanie czynników atmosferycznych.